تک پدیا: لگ ورودی (Input Lag) چیست و چرا به بلای جان گیمر تبدیل می‌شود؟

یکی از مفاهیم آزار دهنده برای تمام گیمرها، لگ ورودی یا اینپوت لگ محسوب می‌شود. این مشکل که به خصوص در سال‌های اخیر به بلای جان گیمرها در تمام نقاط جهان تبدیل شده، به معنی واقعی کلمه عملکرد شما را تحت تأثیر قرار داده و تجربه شما از بازی مورد نظر را به سطح پایین‌تری منتقل می‌کند. اما اینپوت لگ دقیقاً چیست؟ چه عواملی به وجود آمدن آن را سبب می‌شوند؟ چرا به بلای جان گیمر تبدیل شده است؟ برای دریافت پاسخ تمام این پرسش‌ها، قسمت جدید از سری مطالب «تک پدیا» را از دست ندهید.

تا به حال برایتان پیش آمده که در هنگام تجربه یک بازی ویدیویی یا حتی کار کردن با رایانه شخصی و کنسول خود، یک نوع تأخیر کوچک و آزار دهنده را حس کنید؟ آیا زمانی که شخصیت اصلی را در یک بازی اکشن، مبارز خود را در یک بازی فایتینگ و بازیکنان خود را در یک بازی ورزشی کنترل می‌کنید، حس تاخیر در عملکرد آن‌ها و سنگینی کنترل را تجربه کرده‌اید؟ این دقیقاً همان مشکل به ظاهر کوچکی است که پدیده‌ آزار دهنده اینپوت لگ به وجود می‌آورد. میلیون‌ها گیمر در سراسر جهان به صورت مداوم با این مشکل و پدیده آزار دهنده رو به رو هستند اما در واقع از وجود آن ناآگاه‌اند. به همین دلیل برای رفع کردن یا حداقل کاهش زمان اینپوت لگ، تلاشی نمی‌کنند. اما بیایید کمی دقیق‌تر شویم و بررسی کنیم که اینپوت لگ دقیقاً چیست؟

اینپوت لگ چیست؟

این شما و این ساده‌ترین تعریف: اینپوت لگ تأخیری است که میان فشار دادن یک کلید (کنترلر یا کیبرد) و انجام شدن دستور (مشاهده نتیجه در نمایشگر) به وجود می‌آید. این تأخیر یا لگی که در این میان پیش می‌آید در صفحه‌های نمایش و به صورت کلی، سخت افزار‌های متفاوت، متغیر است. همچنین بد نیست بدانید که تشخیص اینپوت لگ در یک بازی ویدیویی یا فضای دیگر، برای کاربران معمولی بسیار سخت تلقی می‌شود و گیمر یا تست کننده برای تشخیص این لگ، باید تجربه قابل توجهی داشته باشد. علاوه بر این، اندازه‌ گیری مدت زمان تأخیر یا لگ ورودی نیز کار بسیار دشواری محسوب می‌شود و این زمان میلی ثانیه‌ای بسیار کوتاه با وجود یک سری ابزار و روش‌هایی که به تازگی ابداع شده‌اند، به سختی قابل محاسبه است.

اینپوت لگ چگونه روی بازی تأثیر می‌گذارد؟

آیا تا به حال بازی‌های پرطرفداری مانند Call of Duty ،Halo ،Street Fighter یا FIFA را به صورت آنلاین و با پینگ بالا تجربه کرده‌اید؟ این لگ و تأخیری که در هنگام بازی با اینترنت ضعیف و لگی به وجود می‌آید، دقیقاً همان حالتی است که لگ ورودی یا اینپوت لگ به وجود می‌آورد؛ اما با این تفاوت که اینپوت لگ، با تجهیزات و سخت افزار مورد استفاده‌ شما ایجاد می‌شود و همه چیز از مانیتور/تلویزیون گرفته تا کابل‌ها و دستگاه‌های مورد استفاده‌تان در این پروسه دخیل‌اند. در عناوین رقابتی مانند شوترها یا عناوین مبارزه‌ای و ورزشی،‌ اینپوت لگ به صورت کلی عملکرد و سطح توانایی و مهارت شما را در بازی کاهش می‌دهد و در انتها نیز به جای یک دوره و زمان خوب و سرگرم کننده، گیمر را کلافه می‌کند.

حال، تصور کنید اگر اینپوت لگ وجود نداشته باشد، عملکرد، توانایی و سطح مهارت شما به حالت واقعی و طبیعی خود بازمی‌گردد. به محض فشردن یک کلید، مبارز شما ضربه می‌زند، بازیکن تحت کنترلتان پاس می‌دهد و کاراکتر شما تیراندازی می‌کند. در این شرایط، حس می‌کنید همه چیز را در بهترین شرایط خود تحت کنترل دارید و تمام کلید‌ها به محض تصمیم شما، عمل می‌کنند. به همین دلیل است که اینپوت لگ و به صورت کلی، لگ و لیتنسی، به بلای جان گیمرها، مخصوصاً گیمرهای رقابتی و اهل بازی‌های چندنفره و آنلاین تبدیل می‌شود و این افراد در جهت رفع یا کاهش هر چه بیشتر آن، تلاش می‌کنند.

اینپوت لگ از کجا آمده؟

در زمان‌های قدیم و پیش از ورود پنل‌های تخت LCD و LED به بازار، مردم از تلویزیون‌ها یا نمایشگرهای قدیمی CRT برای تجربه بازی‌ها استفاده می‌کردند. این نمایشگرها یا تلویزیون‌ها با این که کیفیت تصویر درخشان و مطلوبی نداشتند اما به خودی خود، هیچ اینپوت لگی را برای بازی ویدیویی مورد نظر به وجود نمی‌آوردند. اما پس از محبوب شدن پنل‌های تخت که با عرضه کنسول‌های پلی استیشن 3 و ایکس باکس 360 همراه بود، پدیده نگران کننده‌ای به نام لگ ورودی برای گیمرها به وجود آمد. در واقع کیفیت و شفافیت خوب تصویر در این پنل‌ها، باعث شد تا مردم آنچنان که باید به به وجود آمدن این تأخیر آزار دهنده توجه نکرده و آن را نادیده بگیرند.

در سال‌های اخیر، تولید کنندگان پیشگام در زمینه ساخت تلویزیون‌ها و نمایشگرها با وجود این که همچنان از پنل‌های تخت و باریک استفاده می‌کنند، اما با ایجاد کردن یک سری حالت‌های خاص و پیشرفته مخصوص گیمرها، سعی در کاهش هر چه بیشتر اینپوت لگ دارند. به عنوان مثال، در حالت گیمینگ (Gaming) تلویزیون شرکت‌های پیشگامی مانند ال‌ جی (LG) و سامسونگ (Samsung)، میزان اینپوت لگ به اعداد ناچیزی می‌رسد و در واقع تلویزیون‌ها را برای تجربه بازی‌های ویدیویی (ترجیحاً بازی‌های غیر رقابتی) بسیار مناسب می‌سازد.

در صورت انتخاب حالت‌های دیگر برای تلویزیون یا حتی مانیتور، عناصر پردازشی پنل‌های LCD و LED روی کار آمده و عملکرد نمایشگر را کند می‌کنند.

لگ ورودی فقط به نمایشگر بستگی ندارد

البته فراموش نکنید که لگ ورودی تنها به صفحه نمایش بستگی ندارد، بلکه هر عاملی ممکن است در این میان برای گیمر لگ به وجود بیاورد. به عنوان مثال، کابل HDMI یا دیسپلی پورتی که کارت گرافیک یا کنسول شما را به صفحه نمایش متصل می‌کند، می‌تواند روی بازی شما لگ بیندازد. طول کابل یا کیفیت کابل، از جمله موارد و عوامل اینپوت لگ است. همچنین نوع اتصال موس، کیبرد یا کنترلر نیز یکی از موارد مهم در زمینه اینپوت لگ به حساب می‌آید. به عنوان مثال، اتصال کنترلر با بلوتوث به دستگاه، تأخیر بیشتری نسبت به اتصال سیمی به وجود می‌آورد. حتی موقعیت مکانی کنسول یا کیس گیمینگ شما در حالت اتصال بلوتوث یا طول و کیفیت کابل کیبرد، موس یا کنترلر شما در حالت اتصال سیمی، روی میزان و وضعیت اینپوت لگ تأثیر می‌گذارد.

به همه این‌ موارد، تکنیک‌ها و فناوری‌های نرم افزاری مانند V-Sync را نیز اضافه کنید که در حالت‌های دابل بافر و تریپل بافر، خود به خود روی بازی و گیم‌پلی لگ و لیتنسی می‌اندازند! درباره این موضوع در مطلب «تک پدیا: فناوری VSync چیست و به چه دردی می‌خورد؟» توضیح دادیم.

صحبت از زمان پاسخگویی یا Response Time شد، بد نیست درباره تفاوت میان اینپوت لگ و زمان پاسخگویی توضیحاتی را ارائه کنیم.

اینپوت لگ چه ارتباطی با زمان پاسخگویی دارد؟

پیش از این و در مطالب قبلی توضیح داده بودیم که زمان پاسخگویی یک نمایشگر می‌تواند برای تجربه بازی‌های ویدیویی بسیار مهم باشد. با این حال، خیلی به آن توجه نمی‌شود! این اصطلاح به صورت علمی به این معنی است که یک پیکسل تا چه اندازه سریع می‌تواند از خاکستری به سفید تبدیل شده یا از سفید به خاکستری تبدیل شود.  زمان پاسخگویی مانیتورها نسبت به تلویزیون‌ها کمتر است و مانیتور گیمینگ معمولاً کمتر از 5 میلی ثانیه نرخ یا زمان پاسخگویی دارند. حالا که معنی زمان پاسخگویی را می‌دانیم، بیایید به ارتباط آن با اینپوت لگ پی ببریم.

به شکل ساده باید بگوییم که زمان پاسخگویی از نظر عملکرد، کاملاً با اینپوت لگ متفاوت است. هر چه زمان پاسخگویی یک مانیتور کمتر باشد، تصاویر در حرکت نرم‌تر و با تولید رنگ بهتر به نمایش درمی‌آیند. همچنین هر چه زمان پاسخگویی کمتر باشد، پدیده Ghosting که در پنل‌های LCD شایع است، کمتر دیده و حس می‌شود.

چگونه سرطانی به نام اینپوت لگ را درمان کنیم؟

حالا که با پدیده و مفهومی به نام اینپوت لگ یا لگ ورودی آشنا شدیم و پیرامون آن صحبت کردیم، بیایید راه‌ و روش‌هایی را پیدا کنیم این مشکل را برطرف، یا تا جایی که امکان دارد، کم کنیم. در اولین قدم، بحث انتخاب نمایشگر یا تلویزیون مناسب برای تجربه بازی‌های ویدیویی با اینپوت لگ کم و قابل قبول مطرح می‌شود. همانطور که پیش از این گفته شد، تلویزیون‌ها معمولاً اینپوت لگ یا اینپوت لیتنسی بیشتری نسبت به مانیتورها دارند.

همچنین باید بدانید که خرید یک مانیتور بی‌نقص که علاوه بر نرخ پاسخگویی بسیار کم، کیفیت تصویر و رنگ کم نقصی نیز داشته باشد، کاری به شدت سخت و طاقت‌فرسا محسوب می‌شود. به عنوان مثال، مانیتورهایی با پنل TN با وجود سریع‌ بودن، کیفیت تصویر، دقت رنگ و زاویه دید ضعیفی دارند. در حالی که مانیتورهایی با پنل IPS، با وجود دقت رنگ بالا و زاویه دید عالی، کند هستند و معمولاً برای بازی مشکل‌ساز می‌شوند.

در آن طرف میدان، مانیتورهای VA و Nano IPS نه تنها دقت رنگ و زاویه دید عالی دارند، بلکه عملکرد سریعی نیز دارند. با این حال، قیمت این نمایشگرها معمولاً بالا است و باید برای خرید آن‌ها هزینه قابل توجهی کنید.

نکات مهم

در قسمت زیر به صورت نکته‌ای و و کوتاه، راهکارهای مفیدی که می‌توانند پدیده مضر اینپوت لگ را از بین ببرند یا زمان آن را کاهش دهند، ذکر می‌کنیم:

• برخی از تکنیک‌ها و فناوری‌های نرم افزاری تصویر، مانند V-Sync و موشن بلور (Motion Blur)، ممکن است باعث ایجاد اینپوت لگ شوند. درباره وی سینک پیش از این توضیح داده شد اما موشن بلور نیز ممکن است با برخی از مانیتورها، واکنش‌های متفاوتی داده و دیسپلی لگ به وجود بیاورد.
• همانطور که در متن توضیح داده شد، اگر از یک تلویزیون برای تجربه بازی‌ها استفاده می‌کنید، حتماً آن را روی حالت Game Mode قرار دهید تا پردازش تصویر اضافی پنل‌های مدرن از بین رفته و کمترین لگ و تأخیر را داشته باشید.
• اگر از گیمرهای رقابتی هستید، بدون شک به سراغ مانیتورهای گیمینگ با پنل‌های VA ،TN و Nano IPS (بنا به بودجه) بروید.
• حتی اگر صاحب یک مانیتور گیمینگ هستید، تنظیمات تصویر آن را به شکل کامل بررسی کنید. هر چیزی که ممکن است سرعت نمایشگر را بگیرد، غیر فعال نمایید. به عنوان مثال، CEC و گزینه‌های پساپردازش (Post Processing) از عوامل کاهنده سرعت مانیتور هستند.
• کنترلر، موس و کیبرد خود را تست کنید. نوع اتصال کنترلرهای خود را بررسی کرده و با مقایسه اینپوت لگ حالت‌های سیمدار و بی‌سیم، شناخت کاملی از میزان تأخیر دستگاه‌های خود پیدا کنید. اتصال سیمی، همیشه می‌تواند لیتنسی را نسبت به اتصال بلوتوث و… کاهش دهد.
• همیشه برای اتصال ویدیویی یا اتصال کنترلر، موس و کیبرد، از کابل‌های کوتاه و با کیفیت استفاده کنید. کیفیت بد کابل و طویل بودن آن، به احتمال بسیار اینپوت لگ به همراه خواهد داشت.

بیایید سرطان را درمان کنیم!

برطرف کردن یا کاهش زمان اینپوت لگ، در ظاهر کار راحت و بی‌دردسری است اما در عمل، می‌تواند بسیار پیچیده و گیج کننده باشد. از آن جایی که در این مبحث با مفاهیم و زمان‌های میلی ثانیه طرف هستیم، عملاً تشخیص و اندازه گیری اینپوت لگ تبدیل به کاری بسیار دشوار و تخصصی می‌شود.

اما مهم‌ترین نکته درباره رفع اینپوت لگ و مبارزه با این پدیده کلافه کننده، شناخت عملکرد قطعاتی است که در اختیار داریم. اگر با مانیتور/تلویزیون، کیبرد، موس، کنترلر و کابل‌های مختلف خود آشنا نباشیم و عملکرد و مشخصات دقیق هر کدام از آن‌ها را ندانیم، حتی نمی‌توانیم از وجود پدیده اینپوت لگ باخبر شویم!

نظر شما درباره بحث لگ ورودی یا اینپوت لگ چیست؟ آیا با این مشکل به شکل محسوس دست و پنجه نرم می‌کنید یا با تدابیر خود، آن را تا جایی که امکان دارد نابود کرده‌اید؟ لگ ورودی را چقدر روی کیفیت تجربه بازی‌های ویدیویی مؤثر می‌دانید؟ نظرات خوب خود را با ما به اشتراک بگذارید.