پسوندهای X، XT و G در پردازنده‌های AMD Ryzen به چه معنا هستند؟

درست مانند شرکت اینتل، شرکت AMD نیز از پسوندهای متعددی برای نامگذاری و دسته‌بندی پردازنده‌های تولیدی خود استفاده می‌کند. پیش‌تر در «این مطلب» به پسوند‌های مورد استفاده در پردازنده‌های اینتل پرداختیم و این بار قصد داریم به پسوندهای مورد استفاده در پردازنده‌های تیم قرمز بپردازیم و با آن‌ها آشنا شویم.

معماری Zen

سیستم نامگذاری پردازنده‌های AMD با معرفی معماری Zen و پردازنده‌های سری Ryzen در سال 2016 میلادی، دستخوش تحول و بسیار ساده‌تر و منطقی‌تر شد. پردازنده‌های «رایزن» بر اساس میزان قدرتمندی به پنج دستۀ Ryzen 9، Ryzen 7، Ryzen 5، Ryzen 3 و سری پرچمدار Ryzen Threadripper تقسیم می‌شوند. هر دسته نیز شامل مدل‌هایی است که با کد مدل و پسوندها نسبت به یکدیگر متمایز می‌شوند؛ پسوندهایی که در ادامه بدان‌ها خواهیم پرداخت.

پردازنده‌های بدون پسوند

پردازنده‌های Ryzen که پسوندی ندارند (مانند پردازندۀ Ryzen 5 1600) ساده‌ترین پردازنده‌های دسکتاپ رایزن هستند. پردازنده‌های رایزن بر خلاف پردازنده‌های Core شرکت اینتل، در حالت عادی پردازشگر گرافیکی داخلی ندارند و نمی‌توان بدون کارت گرافیک از آن‌ها استفاده کرد. قابلیت اورکلاک نیز در این پردازنده‌ها به صورت پیش‌فرض وجود دارد و پردازنده‌های دسکتاپ سری Ryzen، همگی قابل اورکلاک هستند و پسوند خاصی بیان کنندۀ آن نیست.

پردازنده‌های سری X

پسوند X در پردازنده‌های Ryzen، پسوند قدرت است. پردازنده‌های سری X نسبت به پردازنده‌های «غیر X» فرکانس‌های پایه و افزایشی بیشتری دارند و برای ارائۀ توان پردازشی بیشتر طراحی شده‌اند. البته می‌توان گفت که وجود یا عدم وجود X میان دو مدل مشابه (مثلاً دو پردازندۀ 3600 و 3600X) لطف خاصی نخواهد داشت؛ چرا که اختلاف میان این دو پردازنده با اورکلاک پردازندۀ غیر X به راحتی قابل جبران است.

پردازنده‌های سری XT

پردازنده‌های سری XT یک مرحله قدرتمندتر از پردازنده‌های سری X هستند و فرکانس‌های پایه و افزایشی بالاتر و پتانسیل اورکلاک بیشتری دارند.

پردازنده‌های سری G

پس از معرفی معماری گرافیکی Vega توسط شرکت AMD، این شرکت تصمیم گرفت جای خالی پردازشگر مجتمع گرافیکی را در پردازنده‌های Ryzen پر کند و به دنبال این قصد، پردازنده‌های Ryzen 3 2200G و Ryzen 5 2400G را معرفی کرد که حرف G در انتهای نام این دو پردازنده، خبر از وجود پردازشگر مجتمع داخلی بر پایۀ معماری Vega در آن‌ها می‌داد؛ الگویی که حفظ شد و طبق آن، پردازنده‌های سری G در داخل خود به پردازشگر داخلی مجتمع مجهز هستند و بدون کارت گرافیک هم می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

پردازنده‌های سری U

پس از موفقیت پردازنده‌های دسکتاپ Ryzen، شرکت AMD تصمیم گرفت پای معماری جدید را به لپ تاپ‌ها، با پردازنده‌های سری U باز کند. پردازنده‌های این سری، پردازنده‌های استاندارد مخصوص دستگاه‌های قابل حمل و نسبت به مدل‌های دسکتاپ، بهینه‌تر هستند.

پردازنده‌های سری M

پردازنده‌های این سری نسبت به پردازنده‌های سری U از سطح بهینه سازی مصرف انرژی و تولید حرارت بالاتری برخوردار هستند و مخصوص الترابوک‌ها و دستگاه‌های سبک و نازک طراحی شده‌اند.

پردازنده‌های سری H

این سری پردازنده‌ها نیز مخصوص لپ تاپ‌ها هستند؛ منتهی لپ تاپ‌های نسبتاً قدرتمندتر مانند لپ تاپ‌های گیمینگ. بهینه سازی مصرف انرژی و تولید حرارت در پردازنده‌های این سری، ضمن حفظ توان پردازشی در آن‌ها انجام شده تا این پردازنده‌ها بتوانند از پس پردازش‌های نسبتاً سنگین در لپ تاپ‌ها بربیایند.

سخن پایانی

همان طور که دیدیم، اهمیت پسوندها در پردازنده‌های AMD Ryzen به اندازۀ پردازنده‌های Intel Core نیست. به طور کلی می‌توان گفت که پردازنده‌های رایزن در حالت پیش‌فرض قابل اورکلاک و فاقد گرافیک داخلی هستند. پردازنده‌های سری X و XT از نظر پردازشی نسبتاً بهتر از پردازنده‌های عادی عمل می‌کنند (البته میزان اختلاف، به لطف وجود قابلیت اورکلاک خیلی ملموس نیست) و پردازنده‌های سری G نیز دارای گرافیک داخلی و مناسب سیستم‌های کوچک بدون کارت گرافیک هستند.