شرکت ای ام دی (Advanced Micro Devices) در سال 1969 در سانتا کلارا، کالیفرنیا توسط جری ساندرز و گروهی از همکارانش تأسیس شد. هدف اصلی این شرکت در زمان تأسیس، تولید تراشه‌های نیمه‌رسانا با کیفیت بالا و قیمت مقرون‌به‌صرفه بود که بتواند در بازار رقابتی فناوری آن زمان جایگاهی پیدا کند.
در آن دوره، بازار تراشه‌ها عمدتاً در سیطره شرکت‌های بزرگی مانند اینتل بود، اما ای ام دی به‌دنبال ارائه راهکارهای جایگزین و ایجاد رقابت در این حوزه بود. در این مقاله از اخبار سخت افزار قرار است به بررسی تاریخچه شرکت AMD و مسیری که طی کرده است بپردازیم. پس تا انتهای مطلب با لیون مگ همراه باشید.
دهه‌های ابتدایی: آغاز رقابت با اینتل
در سال‌های ابتدایی، ای ام دی بیشتر به‌عنوان یک تأمین‌کننده قطعات برای دیگر شرکت‌ها شناخته می‌شد. این شرکت در دهه 1970، همکاری‌هایی را با شرکت‌های مختلف برقرار کرد و موفق شد محصولات خود را به بازارهای بین‌المللی معرفی کند. یکی از نقاط عطف اولیه در تاریخ ای ام دی، تولید تراشه‌های سازگار با پردازنده اینتل بود.
در آن زمان، اینتل تراشه‌هایی تولید می‌کرد که استانداردی برای رایانه‌های شخصی محسوب می‌شدند. ای ام دی با مهندسی معکوس و بهینه‌سازی، محصولاتی تولید کرد که عملکرد مشابه یا حتی بهتری نسبت به محصولات اینتل داشتند اما با قیمت کمتر…
یکی از مهم‌ترین پروژه‌های این شرکت در دهه 1970، توسعه تراشه‌های سری AM2900 بود که در سیستم‌های دیجیتالی متنوعی از جمله رایانه‌های مین‌فریم و سیستم‌های مخابراتی به‌کار گرفته شد. این پروژه، ای‌ام‌دی را به یکی از بازیگران اصلی در صنعت نیمه‌رسانا تبدیل کرد.
ورود به دهه 1980: قرارداد با IBM
در دهه 1980، ای ام دی با یک فرصت بزرگ روبه‌رو شد. شرکت IBM، به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده رایانه‌های شخصی در آن زمان، تصمیم گرفت برای تأمین پردازنده AMD با دو شرکت همکاری کند تا وابستگی به یک تأمین‌کننده کاهش یابد. اینتل و ای ام دی به‌عنوان دو گزینه اصلی انتخاب شدند. این قرارداد، به ای ام دی کمک کرد تا جایگاه خود را در بازار پردازنده‌های رایانه‌های شخصی تثبیت کند.
ای ام دی در این دوره تراشه‌های 8086 و 8088 اینتل را با مجوز قانونی تولید کرد، اما به تدریج به سمت طراحی پردازنده‌های مستقل خود پیش رفت. این اقدام، آغاز رقابتی بزرگ بین این دو غول فناوری بود که تا به امروز ادامه دارد.
دهه 1990: توسعه پردازنده‌های K5 و K6
دهه 1990 برای ای ام دی یک دوره مهم بود، زیرا این شرکت تصمیم گرفت از تولید محصولات مشابه به‌سمت طراحی و تولید پردازنده‌های اختصاصی حرکت کند. یکی از نخستین دستاوردهای مهم در این زمینه، پردازنده K5 بود که در سال 1996 معرفی شد. این پردازنده، نخستین پردازنده طراحی‌شده توسط ای ام دی بود و به‌طور کامل از معماری اختصاصی این شرکت بهره میبرد.
در ادامه، ای ام دی پردازنده‌های K6 را عرضه کرد که به‌طور خاص برای رقابت با پردازنده‌های سری Pentium اینتل طراحی شده بودند.
K6 با ارائه کارایی بالا و قیمت رقابتی، موفق شد توجه کاربران را به خود جلب کند و ای ام دی را به‌عنوان یک بازیگر جدی در بازار پردازنده‌ها معرفی کند.
دهه 2000: انقلاب Athlon و ورود به فناوری 64 بیتی
یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای ای ام دی در دهه 2000، معرفی پردازنده‌های Athlon 64 بود. این پردازنده‌ها، نخستین پردازنده‌های دسکتاپ جهان بودند که از فناوری 64 بیتی بهره می‌بردند.
استفاده از این فناوری، تحولی بزرگ در صنعت رایانه‌های شخصی ایجاد کرد و امکان پردازش داده‌های حجیم‌تر و اجرای برنامه‌های پیشرفته‌تر را فراهم ساخت. علاوه بر Athlon 64، ای‌ام‌دی در این دوره پردازنده‌های Opteron را نیز معرفی کرد که برای سرورها و سیستم‌های کاری طراحی شده بودند.
Opteron توانست در بازار سرورها، رقابت جدی با محصولات اینتل ایجاد کند و ای ام دی را به یکی از بازیگران کلیدی در این حوزه تبدیل کند. در همین دوره AMD با خرید شرکت ATI Technologies ، وارد بازار پردازنده‌های گرافیکی شد. این تصمیم استراتژیک، به ای‌ام‌دی امکان داد تا در کنار پردازنده‌های مرکز (CPU)، پردازنده‌های گرافیکی (GPU) نیز تولید کند و محصولات یکپارچه‌تری ارائه دهد.
بیشتر بخوانید: تاریخچه شرکت اینتل
دهه 2010: دوران رقابت Ryzen و Threadripper
پس از چالش‌هایی که AMD در اواخر دهه 2000 با آن‌ها مواجه بود، این شرکت در دهه 2010 با معرفی پردازنده‌های Ryzen و Threadripper به بازار بازگشت. این محصولات که بر اساس معماری Zen طراحی شده بودند، از نظر عملکرد و کارایی انرژی، تحولی بزرگ در محصولات AMD ایجاد کردند.
پردازنده‌های Ryzen به‌ویژه در میان گیمرها و کاربران حرفه‌ای محبوبیت زیادی پیدا کردند. این پردازنده‌ها با ارائه تعداد هسته‌های بیشتر و عملکرد بهتر در برابر رقبای اینتل، توانستند سهم بازار ای‌ام‌دی را به‌طور چشمگیری افزایش دهند. در همین حال، سری Threadripper با تعداد هسته‌های بالا و توان پردازشی فوق‌العاده، برای کاربری‌های حرفه‌ای مانند رندرینگ و محاسبات علمی طراحی شده بود و به یکی از بهترین گزینه‌ها برای این نوع کاربردها تبدیل شد.
دهه 2020: تمرکز بر نوآوری و آینده‌نگری
در دهه 2020، ای ام دی به یکی از پیشروترین شرکت‌های فناوری در جهان تبدیل شد. این شرکت با معرفی معماری‌های پیشرفته‌تر مانند Zen3 و Zen4 ، همچنان جایگاه خود را در بازار پردازنده حفظ کرده است. همچنین، پردازنده‌های گرافیکی سری Radeon این شرکت، توانسته‌اند در بازار گرافیک‌های گیمینگ و حرفه‌ای رقابت کنند.
یکی دیگر از دستاوردهای ای ام دی در این دهه، توسعه فناوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی و پردازش‌های ابری است. این شرکت با ارائه راهکارهای نوآورانه، توانسته در زمینه‌های مختلفی از جمله ابررایانه‌ها و سیستم‌های ابری جایگاهی ویژه پیدا کند.
نگاهی به آینده
ای ام دی با تمرکز بر تحقیق و توسعه، همچنان به‌دنبال ارائه محصولاتی با کارایی بالا و قیمت مناسب است. این شرکت با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوظهور مانند محاسبات کوانتومی، هوش مصنوعی و واقعیت مجازی، به‌دنبال گسترش فعالیت‌های خود و دستیابی به بازارهای جدید است.
در حالی که رقابت با اینتل و شرکت‌های دیگری مانند انویدیا ادامه دارد، ای ام دی توانسته با رویکردهای نوآورانه و محصولات پیشرو، خود را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران در صنعت فناوری اطلاعات معرفی کند.
تاریخچه ای ام دی، داستانی از نوآوری، رقابت و پیشرفت است. این شرکت که کار خود را با تولید تراشه‌های ساده آغاز کرد، امروزه به یکی از بزرگ‌ترین و موفق‌ترین شرکت‌های فناوری جهان تبدیل شده است.
ای‌ام‌دی با تمرکز بر کیفیت، خلاقیت و پاسخگویی به نیازهای بازار نشان داده که در دنیای پررقابت فناوری، می‌توان با ارائه محصولات نوآورانه و استراتژی‌های مناسب جایگاه ویژه‌ای به‌دست آورد.
سوالات متداول
1.شرکت AMD چه زمانی و با چه هدفی تأسیس شد؟
شرکت AMD (Advanced Micro Devices) در سال 1969 در ایالات متحده تأسیس شد. هدف اصلی این شرکت در زمان تأسیس، طراحی و تولید تراشه‌های نیمه‌هادی و پردازنده‌هایی بود که کیفیت بالا و قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای داشته باشند. AMD از همان ابتدا تلاش کرد تا در بازار رقابتی صنعت تراشه جایگاه ویژه‌ای پیدا کند.
2. مهم‌ترین دستاورد AMD در رقابت با اینتل چیست؟
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای AMD، معرفی پردازنده‌های سری Athlon در دهه 2000 بود که توانست این شرکت را به رقیبی جدی برای اینتل تبدیل کند. همچنین، در سال‌های اخیر پردازنده‌های سری Ryzen با عملکرد بالا و قیمت رقابتی، توجه بسیاری از کاربران حرفه‌ای و گیمرها را به خود جلب کرده‌اند. این نوآوری‌ها باعث شد AMD سهم قابل‌توجهی از بازار پردازنده‌ها را بازپس بگیرد.
