تفاوت چیپست در مادربردهای سری 300 Intel به زبان ساده!

احتمالاً شما هم در زمان انتخاب مادربرد مناسب بر اساس قطعات سیستم خود با مشکل مواجه شده‌اید. انتخاب مادربرد مناسب یکی از مهم‌ترین مواردی است که باید در زمان تهیۀ یک کامپیوتر جدید به آن توجه کنید. به عنوان مثال، کار زیادی با کامپیوتر انجام نمی‌دهید، باید به سراغ مادربردهای رده پایین یا میان رده از سری H یا B بروید. بسیاری از افراد بدون توجه به این نکات مجبور می‌شوند هزینۀ بیشتری متحمل شوند که در مجموع از اکثر امکانات آن نیز استفاده نخواهند کرد.

یکی از موارد اصلی در تعیین مادربرد مناسب، انتخاب پردازنده است. اگر جزو کاربران حرفه‌ای هستید که برای پردازش‌های بسیار سنگین به پردازنده‌های سری Core X یا Threadripper احتیاج دارید، تنها گزینۀ شما در این بخش یکی از مادربردهای X299 (برای Intel) و X399 (برای AMD) خواهد بود. اما، کسانی که روی سیستم خود تنها به نصب یک کارت گرافیک و چند درایور می‌پردازند، باید چیپست‌های Z370 یا X370/X470 را انتخاب کنند که در کنار آن می‌توانند از ویژگی‌های بیشتری نظیر اورکلاک پردازنده نیز بهره ببرند.

نکته: در این مقاله ما به تفاوت‌های چیپست‌های سری 300 Intel می‌پردازیم، اما لازم به ذکر است که این تفاوت‌ها تا حد بسیار نزدیکی برای چیپست‌های جدید سری 400 نیز صدق می‌کند.

اورکلاک پردازنده و هزینۀ بیشتر!

اگر یکی از مادربردهای مبتنی بر چیپست H370، B360 یا H310 را تهیه کنید، گزینۀ اورکلاک پردازنده را از دست خواهید داد. البته، این نکته را هم توجه داشته باشید که برای برای اورکلاک پردازنده‌های Intel باید به سراغ سری K بروید. هم‌چنین، برای اورکلاک پردازنده به یک خنک کنندۀ خوب نیاز خواهید داشت که در نهایت منجر به افزایش هزینه خواهد شد، بنابراین بهتر است قبل از تهیۀ کامپیوتر جدید به این نکات توجه کنید. در ادامه بد نیست به تفاوت‌ پسوندهای K، F و KF نگاهی داشته باشیم. برای اینکه بتوانیم به طور کامل ویژگی‌های هر کدام از این مادربردهای را تشریح کنیم، به صورت خلاصه تفاوت مادربردهای سری 300 را در نمودار روبرو برای شما آماده کرده‌ایم.

شایان ذکر است در خبری تازه مشخص شد تولید چیپست‌های سری 300 نیز به تازگی متوقف شده تا از این طریق راه برای عرضۀ سری 500 هموار شود.

شرکت Intel یکی از تولیدکنندگان مطرح در زمینۀ ریز پردازنده‌های x86، طیف گسترده‌ای از گزینه‌ها را برای چیپست‌های مادربرد از جمله برای سری 300 (پردازنده‌های Coffee Lake) ارائه می‌دهد. اخیرا خبری در رابطه با کمبود چیپست‌های Intel اعلام شد که در نهایت امکان دارد منجر به افزایش قیمت مادربردها شود. در این مقاله قصد داریم تفاوت‌ مادربردهای H310، B360، B365، H370،Z370 و Z390 را تا جای ممکن توضیح دهیم.

از طریق نمودار فوق می‌توان به راحتی تفاوت اصلی شش چیپست موجود را متوجه شد. این موارد شامل پشتیبانی از تعداد درگاه، قابلیت اورکلاک پردازنده و غیره است. در واقع، مهم‌ترین نکته در این بخش ویژگی‌هایی است که هر مادربرد در اختیار کاربران قرار می‌دهد، این قابلیت‌ها از چیپست H310 تا Z390 به ترتیب افزایش پیدا می‌کنند. در ادامه به صورت جداگانه به ویژگی و امکانات‌هایی که هر کدام از این مادربردها در اختیار ما قرار می‌دهند، صحبت خواهیم کرد.

سری H310 – پایین رده

چیپست H310 مخصوص سیستم‌هایی با مشخصات سخت افزاری سطح پایین طراحی شده است. H310 در مقایسه با B360 از دو درگاه USB و SATA کم‌تر بهره می‌برد و مهم‌تر از آن تنها از گذرگاه رابط PCIe 2.0 استفاده می‌کند (این سری از PCIe 3.0 پشتیبانی نمی‌کند). هم‌چنین، خبری از پشتیبانی ماژول‌های حافظۀ Intel Optane یا RAID در این سری نخواهد بود.

مادربردهای سری H310 تنها 14 رابط ورودی و خروجی ارائه می‌دهند. با توجه به این محدودیت‌ها، مادربردهای H310 بیشتر برای سیستم‌هایی مناسب است که از سخت افزار چندان قدرت‌مندی بهره نمی‌برند. علاوه بر این، قیمت این مادربردها با توجه به امکاناتی که ارائه می‌دهند، نسبت به بقیۀ محصولات پایین‌تر است. در نتیجه، این مدل می‌تواند برای افرادی که بودجۀ محدودی دارند، گزینۀ مناسبی باشد.

برای مشاهدۀ قیمت مادربردهای سری H310 به فروشگاه لیون کامپیوتر مراجعه کنید.

سری B360 – میان رده

چیپست B360 به طور کلی نسبت به H310 امکانات بهتری ارائه می‌کند و در حال حاضر به عنوان یکی از محبوب‌ترین چیپست‌های پلتفرم Intel محسوب می‌شود. در این مادربردها به اندازۀ کافی درگاه USB، رابط‌های HSIO و PCIe وجود دارد، اما هم‌چنان از فناوری‌هایی مانند Intel Rapid Storage و RAID محروم خواهید بود. با این وجود، در این مادربردها رابط PCIe 3.0 از طریق PCH تأمین شده و حداکثر از چهار درگاه USB 3.1(Gen 2) نیز پشتیبانی می‌کنند. در نتیجه، چیپست B360 گزینۀ بسیار خوبی برای سیستم‌های میان رده به شمار می‌رود.

لازم به ذکر است که در این مادربردها هم‌چنان محدودیت‌هایی نظیر عدم پشتیبانی از اورکلاک رم و پردازنده وجود دارد که باعث می‌شود محدودیت‌هایی برای کاربر ایجاد شود. با این حال، این سری گزینۀ بسیار بهتری به نسبت H310 به شمار می‌رود و اگر قصد دارید از سیستمی با مشخصات میان رده اسمبل کنید، احتمال گزینۀ بهتری (با توجه به قیمت و امکانات) جز مادربردهای B360 پیدا نخواهید کرد.

برای مشاهدۀ قیمت مادربردهای سری B360 به فروشگاه لیون کامپیوتر مراجعه کنید.

سری B365 – میان رده

مادربردهای مبتنی بر چیپست B365 از امکانات بیشتری نسبت به B360 برخوردار هستند. این سری از 20 رابط PCIe 3.0 به همراه دستگاه‌های ذخیره سازی مبتنی بر درگاه SATA و RAID پشتیبانی می‌کند. البته، این سری از ماژول‌های RF و CNVi Wi-Fi + BT یا درگاه‌های USB 3.1 Gen. 2 پشتیبانی نمی‌کند که باعث می‌شود مادربردهای B365 در مقایسه با B360 گزینۀ رقابتی محسوب نشوند. بنابراین، چیپست B365 از ارزش خرید بالایی برخوردار نیستند.

برای مشاهدۀ قیمت مادربردهای سری B365 به فروشگاه لیون کامپیوتر مراجعه کنید.

سری H370 – میان رده با قابلیت‌های بیشتر

چیپست H370 گزینه‌ای مناسب برای کسانی است که دوست دارند از امکانات بیشتری برخوردار باشند. در مقایسه با B360، چیپست H370 از تعداد گذرگاه رابط و درگاه USB بیشتری در کنار اسلات M.2 برای نصب اس اس دی بهره می‌برد. اما، H370 نیز از قابلیت‌هایی نظیر اورکلاک، نصب چند کارت گرافیک و دیگر ویژگی‌ها مانند فناوری Intel Rapid Storage پشتیبانی نمی‌کند. بنابراین، چیپست H370 فقط در مقایسه با چیپست‌های قبلی که بالاتر به آن‌ها اشاره شد، پیشرفت داشته و نسبت به عملکردی که ارائه می‌کند هزینۀ کم‌تری نیز برای‌تان خواهد داشت.

برای مشاهدۀ قیمت مادربردهای سری H370 به فروشگاه لیون کامپیوتر مراجعه کنید.

سری Z370 و Z390 – پرچمدار

مادربردهای مبتنی بر چیپست Z370 برای اولین بار و به تنهایی در سال 2017 عرضه شدند و پس از آن Intel طیف گسترده‌ای از چیپست‌های سری 300 را اوایل آپریل 2017 روانۀ بازار کرد که در مقایسه با Z370 از امکانات کم‌تری برخوردار بودند. پس از آن، مادربردهای مبتنی بر چیپست Z390 در اکتبر 2018 برای پردازنده‌های نسل نهمی Intel معرفی شدند تا یک گام دیگر امکانات و ویژگی‌های مادربردهای رده بالا ارتقا پیدا کند.

چیپست Z370 و Z390 برای افرادی که به اورکلاک علاقه دارند گزینۀ بسیار مناسبی است. این سری جزو تنها مادربردهای مبتنی بر پردازنده‌های Intel به شمار می‌روند که از دو قابلیت اورکلاک پردازنده و رم بهره می‌برند. هم‌چنین، قابلیت نصب چند کارت گرافیک روی این این مادربردها وجود دارد. چیپست‌های Z370 و Z390 از بیشترین تعداد رابط PCIe، درگاه USB و فناوری RAID به همراه امکان نصب اس اس دی‌های NVMe بهره می‌برند. هم‌چنین، از تعداد زیادی درگاه‌های ورودی و خروجی نیز پشتیبانی می‌کنند.

اما تفاوت اصلی Z370 با Z390 چیست؟ به صورت خلاصه پیشرفت‌های Z390 در مقایسه با Z370 چندان زیاد نیست، اگر به عنوان مثال از مادربرد مبتنی بر چیپست Z370 استفاده می‌کنید، ارتقای آن به Z390 چندان منطقی نخواهد بود. به طور کلی چیپست Z370 برخی ویژگی‌ها نظیر پشتیبانی بومی از USB 3.1 Gen2 را ارائه نمی‌کند. در نتیجه، اگر قصد اسمبل سیستم جدید دارید و به دنبال امکانات بروز شده با قابلیت اورکلاک می‌گردید، بهتر است مادربردهای Z390 را در اولویت قرار دهید. اگر هم در حال حاضر از مادربرد Z370 استفاده می‌کنید، دلیلی ندارد هزینۀ اضافی برای خرید مادربرد جدید متحمل شوید.

برای مشاهدۀ قیمت مادربردهای سری Z370 و Z390 به فروشگاه لیون کامپیوتر مراجعه کنید.

برای اورکلاک کدام چیپست مناسب‌تر است؟

همان‌طور که بالاتر هم اشاره کردیم، اگر هدف شما پردازنده‌های Intel باشد باید به سراغ یکی از چیپست‌های Z370 یا Z390 به همراه پردازنده‌ای با پسوند K (مانند Core i7 8700K) بروید. علاوه بر موارد فوق، باید به این نکته توجه داشته باشید که در صورت اورکلاک پردازنده، هزینه‌های بیشتری نظیر خرید خنک کنندۀ مناسب به شما تحمیل می‌شود.

نکات مهم برای انتخاب پردازنده و مادربرد

اگر پردازنده‌های نسل 8 یا 9 (سری Coffee Lake) خریداری کنید، به یکی از مادربردهای سری 300 احتیاج خواهید داشت. مادربردهای قدیمی با پردازنده‌های فعلی Intel کار نمی‌کنند. هم‌چنین، در صورتی که قصد دارید یکی از پردازنده‌های نسل دهمی Intel را تهیه کنید، باید به سراغ مادربردهای سری 400 بروید.

مادربردهای Z390، H370، B360 و H310 همگی از درگاه پر سرعت USB 3.1 Gen.2 با نرخ انتقال اطلاعات تا 10 گیگابیت بر ثانیه پشتیبانی می‌کنند. این مورد باعث می‌شود تا مادربردهای مقرون به صرفه نیز از امکاناتی نظیر درگاه سریع بهره‌مند شوند. مادربردهای مذکور از ویژگی «حالت آماده به کار مدرن» بهره می‌برند که به شما این امکان را خواهد داد تا برای صرفه جویی در مصرف برق کامپیوتر از آن استفاده کنید. این حالت قبلاً برای لپ تاپ‌ها وجود داشت و برای اولین بار چنین چیزی روی کامپیوترهای دسکتاپ نیز ارائه شد.

نکتۀ مهم دیگری که باید آن توجه کنید، پشتیبانی از تعداد اسلات رم است. در واقع مادربردهای رده پایین از 2 اسلات رم با محدودیت فرکانس (به عنوان مثال 2666 یا 2400 مگاهرتز) بهره می‌برند و هر چقدر به سمت مادربردهای رده بالاتر برویم، تعداد اسلات و فرکانس پشتیبانی شده به مراتب افزایش پیدا می‌کند. البته، اگر قصد داشته باشید یک سیستم رده پایین یا میان رده با 16 گیگابایت رم تهیه کنید قطعاً با مادربردهای سری H310 و B360 به مشکل بر نخواهید خورد.

انتخاب مادربرد مناسب

چیپست H310 از لحاظ پشتیبانی و برخورداری از امکانات نسبت به دیگر مدل‌ها ضعیف‌تر است. بنابراین بیشتر به کسانی توصیه می‌شود که قصد دارند از سخت افزار سطح پایینی روی کامپیوتر خود بهره ببرند.

چیپست B360 بیشتر برای کارهای دفتری و حتی گیمرها مناسب است. پشتیبانی کافی از درگاه‌های مختلف و قیمت ارزان این مادربردها باعث می‌شود تا افرادی که قصد دارند سیستم معمولی اسمبل کنند، به سراغ چنین گزینه‌ای بروند. چیپست B365 نسخۀ پیشرفته‌تر B360 محسوب می‌شود اما از ارزش خرید بالایی برخوردار نیست.

چیپست H370 از نظر قابلیت‌ و امکاناتی که در اختیار شما می‌گذارد هیچ برتری آشکاری نسبت به چیپست B360 ندارد و علاوه بر آن از قیمت نسبتاً بالایی نیز برخوردار است. در نتیجه، بسته به هزینه‌ای که می‌کنید مزایای زیادی در مقایسه با مادربرد مبتنی بر چیپست B360 دریافت نخواهید کرد.

کسانی که قصد دارند سیستم رده بالا اسمبل کنند، بهترین گزینه برای آن‌ها سری Z370 و Z390 است. در این مدل‌ها از حداکثر امکانات و پشتیبانی بسیار خوب نظیر اورکلاک پردازنده و درگاه‌های بیشتر بهره خواهید برد.

سرانجام، برای تهیۀ مادربرد مناسب باید آن را متناسب با بودجه و قطعات مورد نظرتان انتخاب کنید. لازم به ذکر است که چیپست‌های مادربرد تأثیر کمی در عملکرد نهایی سیستم شما (به غیر اورکلاک و قابلیت نصب چند کارت گرافیک) دارند. علاوه بر موارد فوق، یک سری ویژگی‌های ظاهری مانند نورپردازی RGB و طراحی گیمینگ به همراه استفاده از هیت سینک‌های خنک کننده مخصوص اس اس دی تنها در مادربردهای رده بالا وجود دارد.